نارسایی حاد تنفسی چیست؟

Oxygen and Respiratory system failure

نارسایی حاد تنفسی زمانی رخ می دهد که مایعات در کیسه های هوای ریه جمع شود. وقتی این اتفاق می افتد، ریه ها نمی توانند اکسیژن را در خون آزاد کرده و در پی آن اندام های شما نمی توانند به اندازه کافی خون غنی شده از اکسیژن برای عملکرد خود دریافت کنند. اگر ریه ها نتوانند دی اکسید کربن را از خون شما خارج کنند، امکان ابتلا به نارسایی حاد تنفسی افزایش می یابد. به عبارتی دیگر نارسایی تنفسی زمانی اتفاق می افتد که مویرگها یا رگهای خونی کوچک اطراف کیسه های هوا (ریه ها) نتوانند به درستی دی اکسید کربن را با اکسیژن مبادله کنند. این بیماری می تواند حاد یا مزمن باشد و علائم فوری ناشی از کمبود اکسیژن را به همراه دارد. و در صورت عدم مداخله پزشکی و درمان به موقع ممکن است موجب مرگ شخص شود.

انواع نارسایی حاد تنفسی

دو نوع نارسایی تنفسی حاد و مزمن، هیپوکسمی و هایپرکاپنیک است که هر دو می توانند شخص را دچار مشکلات جدی کنند. نارسایی تنفسی هیپوکسمی به این معنی است که اکسیژن کافی در خون وجود ندارد، اما میزان دی اکسید کربن شما نزدیک به حد طبیعی است. نارسایی تنفسی هایپرکاپنیک به این معنی است که دی اکسید کربن زیادی در خون شما وجود دارد و تقریبا اکسیژن نرمال یا کافی در خون نیست.

علائم نارسایی حاد تنفسی

علائم نارسایی حاد تنفسی بسته به عامل به وجود آورنده آن و سطح اکسیژن و دی اکسید کربن موجود در خون متغیر است.

• افرادی که سطح دی اکسید کربن بالایی دارند ممکن است دچار تنفس سریع و پی در پی و گیجی شوند.
• افرادی که سطح اکسیژن پایینی دارند ممکن است دچار ناتوانی در نفس کشیدن و تغییر رنگ پوست، نوک انگشتان و لب به رنگ مایل به آبی شوند.
• افراد مبتلا به نارسایی حاد ریه ها و سطح اکسیژن پایین ممکن است بی قراری، اضطراب، خواب آلودگی، از دست دادن هوشیاری، تنفس سریع، ضربان قلب نامنظم و تعریق زیاد را تجربه کنند.

دلایل به وجود آمدن نارسایی حاد تنفسی

نارسایی تنفسی ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد:

• انسداد

زمانی که چیزی در گلوی شما گیر کند ورود اکسیژن کافی به ریه ها دچار مشکل می شود. انسداد همچنین می تواند در افراد مبتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) یا آسم رخ دهد که باعث باریک شدن راه های هوایی و نهایتا مانع ورود اکسیژن کافی به ریه می شود.

• جراحت

صدمه ای که سیتم تنفسی را مختل یا به خطر اندازد می تواند بر میزان اکسیژن خون اثر منفی گذارد. به عنوان مثال آسیب به نخاع یا مغز بر روی تنفس تاثیر دارد. زیرا مغز دستور تنفس به ریه ها را می دهد و اگر به هر دلیلی آسیب ببیند نمی تواند این پیام را پخش کند و عملکرد ریه دچار مشکل می شود. آسیب به دنده ها یا قفسه سینه نیز می تواند روند تنفس را مختل کند. این آسیب ها می توانند توانایی شما را برای استنشاق اکسیژن کافی در ریه ها مختل کنند.

• سندروم دیسترس تنفسی حاد

ARDS یا سندروم دیسترس حاد تنفسی یک بیماری جدی است که با اکسیژن کم در خون مشخص می شود. این بیماری اگر مشکلات زمینه ای چون ذات الریه، التهاب پانکراس، ضربه شدید، سپسیس، صدمات شدید مغزی و آسیب های ریوی ناشی از استنشاق دود یا مواد شیمیایی را داشته باشید بر روی شما تاثیر می گذارد.

• سوء مصرف الکل و مواد مخدر

مصرف بیش از اندازه الکل، مواد مخدر و حتی برخی داروها با مختل کردن عملکرد مغز مانع تنفس صحیح می شود.

• استنشاق مواد شیمیایی

استنشاق مواد شیمیایی سمی، دود یا بخار نیز می تواند موجب نارسایی تنفسی شود. چنین موادی باعث آسیب به بافت های ریه از جمله کیسه های هوای و مویرگ ها می شوند.

 

• استنشاق مواد شیمیایی

استنشاق مواد شیمیایی سمی، دود یا بخار نیز می تواند موجب نارسایی تنفسی شود. چنین موادی باعث آسیب به بافت های ریه از جمله کیسه های هوای و مویرگ ها می شوند.

• سکته

سکته مغزی زمانی اتفاق می افتد که مغز شما دچار مرگ بافتی یا آسیب دیدن در یک یا هر دو طرف مغر(غالبا فقط یک طرف) گردد. سکته مغزی بعضاً با علائم هشدار دهنده ای چون اختلال گفتار یا گیجی همراه است و به سرعت اتفاق می افتد. اگر سکته کنید ممکن است توانایی تنفس صحیح را هم از دست بدهید.

• عفونت

عفونت ها یکی از دلایل عمده ناراحتی های تنفسی هستند. به طور خاص ذات الریه، حتی در غیابARDS ، ممکن است باعث نارسایی تنفسی شود.

راه های درمان نارسایی حاد تنفسی

نارسایی حاد تنفسی نیاز به توجه فوری پزشکی دارد و پرشک گزینه های مختلفی را ممکن است پیشنهاد دهد:

• پزشک ممکن است داروهای ضد درد یا سایر داروها را جهت کمک به تنفس بهتر تجویز کند.
• اگر هیپوکسمی شما خفیف است و می توانید به سادگی تنفس کنید، جهت بهبود تنفس ممکن است از یک مخزن اکسیژن کمک گرفته شود.
• در صورتی که تنفس به خودی خود به سادگی امکانپذیر نباشد، پزشک ممکن است برای بهبود تنفس یک لوله تنفسی را به دهان یا بینی وارد کرده و لوله را به دستگاه تنفس متصل کند.
• ممکن است از طریق مخزن اکسیژن یا ونتیلاتور اکسیژن دریافت کنید تا به شما کمک کند تا نفس راحتی بکشید.
• در صورت نیاز به استفاده طولانی مدت از ونتیلاتور، ممکن است عملیاتی که باعث ایجاد مجرای تنفسی مصنوعی در لوله تنفس می شود به نام تراکئوستومی نیاز باشد.

سخن پایانی

نارسایی تنفسی پدیده ای خطرناک است که در آن به دلایلی اکسیژن کافی در خون آزاد نشده و دی اکسید کربن خارج نمی شود. هر دو نوع نارسایی تنفسی حاد و مزمن باعث مشکلات تنفسی شده و با نظر پزشک بسته به شرایط شخص می بایست روش های درمانی متفاوتی اعمال شود.

منبع:
healthline.com